Leestijd: 4 minuten

Het houdt me té veel bezig om er niet over te schrijven.

Wat zijn burgerrechten of mensenrechten

Mensenrechten zijn de basale rechten van ieder mens. Deze zijn vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Lees hier meer over op mensenrechten.nl. Het omvat bijvoorbeeld het recht op vrijheid van meningsuiting, recht van godsdienst en levensovertuiging, bescherming van de persoon en van zijn of haar privacy, recht op onderwijs, recht op gezondheid en recht op sociale voorzieningen.

Het zijn dus rechten, die eigenlijk heel logisch (zouden moeten) zijn. Er is bijvoorbeeld ook een recht op een eerlijk proces, en een verbod op foltering.  Lijkt mij logisch (maar dat blijkt niet altijd zo logisch te zijn in alle landen). En als ik kijk naar het recht op sociale voorziening, dan schort er in Nederland ook wel wat aan, helaas.

Vergelijking met het gezin

In een gezin zijn ook basis’rechten’. Je zou ze ook waarden kunnen noemen. Je kunt bijvoorbeeld als waarde hebben ‘we liegen niet tegen elkaar’. Of ‘we doen elkaar geen pijn’, en ‘We zorgen voor elkaar’.  In mijn ogen hele logische, basale waarden. Die (al of niet uitgesproken) waarden geven een basale veiligheid. Je kunt er op rekenen, dat de ander je niet voorliegt. Je hoeft niet bang te zijn dat de ander je pijn doet. (Helaas geldt ook dit niet voor alle gezinnen.)

De kunst

 

Het kan soms een kunst worden om de prioriteit van die waarden op de juiste  plek te zetten. Als je kind een pleister op een wondje heeft, en die pleister moet er af, dan zal dat even pijn doen. Maar dat is iets anders dan je kind opzettelijk pijn doen, en het is ‘in verhouding’ Als de wond te groot is, en de pleister plakt er erg aan vast, dan zoek je manieren om het zo pijnloos mogelijk te doen. In ieder geval verplaats je je in je kind, en probeer je het zo goed mogelijk te helpen.

‘Leren’ door ervaring

Als je geregeld merkt, dat je kind liegt, dan is het vertrouwen weg. Je leert door ervaring dat je kind blijkbaar (momenteel) niet te vertrouwen is. Dat vertrouwen moet (over lange tijd) teruggewonnen worden door herhaaldelijk te merken, dat het niet meer liegt. Het is goed om daar eerlijk naar te kijken. Het is niet fijn om dit te ontdekken, maar het is wel verstandig om er rekening mee te houden.

Voor elkaar zorgen, hoe ziet dat er uit

Als je kind met in jouw ogen verkeerde vriendjes omgaat, dan heeft het geen zin om dat te verbieden. Het is juist de kunst om je kind zelf te laten ontdekken dat het geen goede keuze is. Het is ook niet juist om je kind te bespioneren en te controleren. Het heeft recht op zijn eigen ‘pad’.

Ik had eens een ‘verkeerd’ vriendje. Mijn vader verbood me om met hem om te gaan. Denk je dat dat hielp? Mijn moeder daarentegen nodigde hem bij ons thuis uit, en ging er met me over in gesprek. Toen was het snel afgelopen.

Je kunt dus voor de ander willen zorgen, maar de manier waarop kan helemaal verkeer (zonder effect) zijn. Het is de kunst om je te verplaatsen in de ander, en de ander inzichten te geven waardoor hij/zij zelf (mogelijk) tot inzichten komt.

Nog een voorbeeld van prioriteit

Het is fijn, als je je kind een leuke dag kunt bezorgen door naar een pretpark te gaan , maar als er vervolgens geen eten op tafel is, omdat het geld op is, dan is dat geen goede keuze (vind ik). Het kan natuurlijk zijn, dat je dat met elkaar een keer er voor over hebt, maar het is in de eerste instantie geen verstandige keuze.

Of: je wilt dat je kind gezond blijft, en dat hem/ haar niets overkomt. Maar je wilt ook, dat je kind vrij kan bewegen/spelen. Je bindt hem/haar dus niet vast op een stoel, en je zet hem/haar ook geen valhelm op bij het spelen. Je zegt ook niet ‘je mag niet naar school want je moet een drukke weg over’. De vrijheid gaat dan dus (tot een bepaalde hoogte) vóór de veiligheid. Je kunt nu eenmaal niet alle risico’s wegnemen. Het is een kwestie van afwegen  van gevolg en maatregel. Het moet in verhouding zijn, en je zoekt een andere oplossing als iets te ver gaat. (Je zet hem/haar over de drukke weg bijvoorbeeld.)

De verhouding mist

Als ik nu weer kijk naar hoe het momenteel gaat in ons land, dan slaat me de schrik om het hart. We hebben ‘recht op gezondheid’, maar dat houdt niet in dat de regering ons op de stoel moet vastbinden, en sommigen moet verbieden om naar het werk te gaan. Want werken is ook een basaal recht. Is alles nog in verhouding? En worden er andere oplossingen gezocht? Het lijkt er niet op.

Ik voel me soms als een kind dat opgesloten wordt, vastgebonden, onvrij, bang voor represailles. Niet vrij om te gaan waar ik wil en geen veiligheid om ‘in vertrouwen’ te kunnen leven. Verhoudingen zijn zoek, het vertrouwen is weg. De ene leugen volgt de andere op. In zo’n ‘gezin’ ben ik niet opgegroeid, en zo’n gezin zijn wij zelf ook niet. Wij hadden en hebben als basale waarden:  onvoorwaardelijke liefde, eerlijkheid, vertrouwen, echte zorg en aandacht, vrijheid om je eigen mening te vormen, en respect voor andermans mening (ook als die anders is dan de jouwe).

En die waarden wil ik vasthouden.

Ben jij je bewust welke waarden jij (voor je gezin) hebt? Koester ze en voed ze. (En als je wilt mag je ze hieronder delen.)